Stok Artırımlarının ve Ödenen KDV’nin Beyan ve Bildirimlerde Gösterilmesi

1. Kayıtlarda Olmayan Varlıkların Beyanı (Form BA)

İşletmede mevcut olduğu halde muhasebe kayıtlarında yer almayan emtia, makine, teçhizat ve demirbaşlar, Form BA üzerinden beyan edilmelidir.
Bu varlıklar, rayiç bedelleri üzerinden “Soyadı/Adı/Unvan” kısmına “Muhtelif Satıcılar (7440 Sayılı Kanun Madde 6/1)” ve “Vergi Kimlik Numarası” kısmına “(3333 333 333)” yazılarak formda gösterilir.

2. Beyan Edilen KDV’nin Ödenmesi ve Muhasebeleştirilmesi

Emtia için: Ödenen KDV, genel esaslara göre indirim konusu yapılabilir ancak iade edilemez. Ödenmeden indirim yapılamaz.
Makine/Teçhizat için: Ödenen KDV ne indirilemez ne de iade edilebilir. Bu tutar, ödemenin yapıldığı yılın gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak yazılabilir.
Tecil/Taksit İmkanı: Ödeme güçlüğü çeken mükellefler için tecil ve taksitlendirme imkanı bulunmaktadır.
Gecikme: Zamanında ödenmeyen KDV tutarları, gecikme zammı ile birlikte sonradan ödenebilir. Ödenmediği sürece indirim hakkı doğmaz.

3. Ödenen KDV’nin Beyannamede Gösterilmesi

Ödenen KDV, ödemenin yapıldığı döneme ait 1 No’lu KDV Beyannamesinde indirim konusu yapılmalıdır.
Beyannamenin “İndirimler” bölümünde bu tutar için özel bir satır açılmadığı sürece, “109 – Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilen KDV” satırına yazılarak indirilir.

4. Oran Dağılım Tablosuna İşlenmesi

Beyan edilen KDV hariç tutar, ilgili KDV oranının yarısı (%8 için %4, %18 için %9 gibi) baz alınarak “İndirilecek KDV” olarak otomatik hesaplanır ve beyannamenin “Oranlara Göre Dağılım” tablosuna aktarılır.
“Alınan Mal ve Hizmete Ait Bedel” sütununa ise KDV hariç tutarın yarısı yazılır.

5. İndirim Yapılacak Dönem (Önemli)

Ödemenin yapıldığı ay, indirimin yapılacağı beyan dönemini belirler.
Örnek: 3 Temmuz’da yapılan bir ödeme, Temmuz ayına ait KDV beyannamesinde (Ağustos’ta verilir) indirim konusu yapılmalıdır. Haziran beyannamesinde indirim yapılamaz.
Bu uygulama, 6736 sayılı Yapılandırma Kanunu’ndaki GİB açıklamaları ile uyumludur.

6. İşletmede Olmayan Varlıkların Beyanı (Form BS)

Kayıtlarda olup fiilen işletmede bulunmayan varlıklar için Form BS düzenlenir.
“Soyadı/Adı/Unvan” kısmına “Muhtelif Alıcılar (7440 Sayılı Kanun Madde 6/2)” ve “Vergi Kimlik Numarası” kısmına “(4444 444 444)” yazılır.

7. Kasa ve Ortak Alacakları Düzeltme Vergisinin Ödenmemesi

Kasa ve ortak alacak düzeltmeleri için hesaplanan %3’lük verginin 3 Temmuz 2023 tarihine kadar ödenmesi gerekmekteydi.
Bu tarihte ödenmeyen vergiler, gecikme zammı ile birlikte tahsil edilecektir. Ancak bu borçlar için de tecil/taksit imkanı vardır.
Not: Ödenen bu vergiler, gelir/kurumlar vergisinden mahsup edilemez veya matrah tespitinde gider yazılamaz. Ayrıca, bu tutarlar için kâr dağıtımı tevkifatı yapılmayacaktır.

8. Tecil ve Taksitlendirme İmkanı

GİB’nin 2023/3 no’lu Tahsilat Genelgesi uyarınca, 7440 sayılı Kanun kapsamında tahakkuk eden tüm vergi borçları (stok KDV’si, kasa vergisi vb.) için en fazla 6 taksit imkanı getirilmiştir.
Taksitlendirilerek ödenen KDV tutarları, her taksitin ödendiği aya ait KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabilir.

Özet ve Uyarı:
Mevzuat karmaşık olup her işletmenin durumu farklılık gösterebilir. Yukarıdaki maddeler genel bir çerçeve çizmektedir. Kesin işlemleriniz için vergi danışmanınıza başvurmanız ve Gelir İdaresi Başkanlığı’nın resmi açıklamalarını takip etmeniz önemle tavsiye edilir.

Sayın Okuyucularımız,

Bu sirkülerde yer alan açıklamalar, tamamen bilgilendirme amacıyla hazırlanmış olup, genel niteliktedir. Vergiyi doğuran olaylar, hukuki durumunuz ve yükümlülüklerinizin özellikleri itibarıyla her bir vaka kendi özel şartları içerisinde değerlendirilmeli ve farklı sonuçlar doğurabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.

Bu nedenle, uygulamaya ilişkin tereddüt halinde, konunun uzmanı bir vergi danışmanından profesyonel görüş alınması veya ilgili mevzuatı uygulamakla görevli resmi kurumlara başvurulması önemle tavsiye olunur.

Yalnızca bu sirkülere istinaden gerçekleştirilecek işlemlerden kaynaklanabilecek her türlü doğrudan veya dolaylı zarar, ziyan ve kayıptan yazar, yayıncı ve müşavirlik firmamız hiçbir şekilde hukuki ve mali sorumluluk kabul etmemektedir.